Wypadki i kolizje drogowe: O tym warto wiedzieć
- Co uznaje się za wypadek drogowy?
- Jaka jest różnica między wypadkiem a kolizją drogową?
- Co robić, gdy dojdzie do wypadku drogowego?
- Odszkodowanie za zdarzenie drogowe
- Kiedy jest najwięcej wypadków drogowych?
Wypadki oraz kolizje drogowe należą do wyjątkowo nieprzyjemnych i przykrych w konsekwencjach zdarzeń. Niestety są one zjawiskami nadal wyjątkowo powszechnymi w Polsce. W naszym kraju najwięcej wypadków oraz kolizji z udziałem samochodów osobowych dochodzi na drogach dwukierunkowych jednojezdniowych, a co zaskakujące najczęściej w obszarach zabudowanych. W roku 2022 najwięcej wypadków w przekroju całego roku miało miejsce w miesiącach letnich tj. czerwiec, sierpień. Jest to informacja przecząca utartemu przekonaniu, zakładającemu, że im lepsze warunki drogowe, tym uczestnicy ruchu mogą czuć się bezpieczniej.
Zbyt długi czas za kierownicą, zmęczenie oraz upalne temperatury mają bezsprzeczny wpływ na kondycję kierowców „za kółkiem”. Do najczęstszych przyczyn wypadków oraz kolizji drogowych należą również m.in. nadmierna prędkość, brawurowa jazda, nietrzeźwość, nieprawidłowe wyprzedzanie oraz zły stan techniczny samochodu.
Co uznaje się za wypadek drogowy?
Wypadek to zdarzenie drogowe, podczas którego przynajmniej jeden uczestnik poniósł śmierć lub został ranny. Ofiarami śmiertelnymi wypadku nazywamy osoby, które w wyniku doświadczonych obrażeń poniosły śmierć na miejscu lub w trakcie 30 dni od nastąpienia wypadku. Natomiast rannym w wypadku drogowym nazwiemy uczestnika, który w wyniku zdarzenia odniósł obrażenia ciała i została mu udzielona pomoc lekarska. Aby zakwalifikować zdarzenie jako wypadek drogowy, musi ono mieć miejsce na terenie drogi publicznej, strefy zamieszkania lub strefy ruchu.
W przypadku wypadku drogowego konieczne jest niezwłoczne wezwanie policji, pogotowia i w razie potrzeby straży pożarnej. Policję należy również wezwać na miejsce zdarzenia, gdy istnieje podejrzenie, że kierowca może być pod wpływem alkoholu lub innego środka odurzającego. Szczególnie ważne jest wezwanie straży pożarnej, gdy liczba poszkodowanych jest znaczna lub ktokolwiek został uwięziony w pojeździe, a także, gdy występuje zagrożenie pożarowe lub wycieki substancji łatwopalnych.
Bardzo ważnym aspektem jest również kwalifikacja czynu osoby odpowiedzialnej za spowodowanie wypadku drogowego. Jeśli podczas zdarzenia dojdzie do naruszenia zdrowia poszkodowanego na okres krótszy niż 7 dni, to czyn jest kwalifikowany jako wykroczenie. Natomiast jeśli na skutek wypadku dojdzie do śmierci lub naruszenia czynności narządów ciała, lub rozstroju zdrowia na czas dłuższy niż 7 dni to czyn zostanie zakwalifikowany jako przestępstwo. Szczegółowe definicje i przepisy dotyczące wypadków drogowych można znaleźć w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 roku - Prawo o ruchu drogowym.
Ciekawostka: Według oficjalnych statystyk Komendy Głównej Policji najczęstszymi przyczynami wypadków drogowych na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych w 2022 roku w Polsce były:
Wymuszenie pierwszeństwa (prawie 4000 wypadków)
Nadmierna prędkość (ponad 3700 wypadków)
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu (ponad 1700 wypadków)
Brak zachowania odpowiedniej odległości między pojazdami (prawie 1200 wypadków)
Niewłaściwe wyprzedanie (ponad 800 wypadków)
Jaka jest różnica między wypadkiem a kolizją drogową?
Punktem wyjścia dla wytłumaczenia tej różnicy powinno być objaśnienie pojęcia nadrzędnego wobec pozostałych tj. zdarzenia drogowego. Zdarzenie drogowe stanowi kategorię obejmującą wszystkie wydarzenia, które mają miejsce na drogach publicznych, niezależnie od powstałych strat materialnych lub ofiar. Wyróżniamy dwa główne rodzaje zdarzeń drogowych, a są nimi wspomniane kolizja oraz wypadek drogowy.
Kolizja drogowa uważana jest za zdarzenie drogowe, podczas którego uczestnicy nie ponieśli śmierci, ani nie doznali urazów wymagających interwencji lekarskiej. Szkodą natomiast zostało objęte tylko mienie np. pojazd, znak drogowy lub inne przedmioty. Natomiast za wypadek uznamy każde zdarzenie w ruchu drogowym, w wyniku którego przynajmniej jedna osoba biorąca w nim udział poniosła śmierć lub została ranna. Zatem różnica między wypadkiem a kolizją drogową polega na zróżnicowaniu obrażeń, jakich doznał choćby jeden uczestnik zdarzenia.
Co robić, gdy dojdzie do wypadku drogowego?
Polskie przepisy, tj. ustawa - Prawo o ruchu drogowym, a dokładniej art. 44.ust.1 reguluje sposób postępowania w razie nastąpienia zdarzenia drogowego. W takiej sytuacji niezbędne jest podjęcie odpowiednich działań, a zaliczamy do nich:
Zatrzymanie pojazdu z ograniczeniem zagrożenia dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym,
Podjęcie odpowiednich działań, aby zapewnić bezpieczeństwo ruchu na miejscu zdarzenia,
Jeśli w wypadku nikt nie ucierpiał (brak zabitych lub rannych), niezwłocznie należy usunąć pojazdy z miejsca wypadku, tak aby nie powodowały one utrudnień w ruchu,
Wymiana danych personalnych oraz szczegółów obowiązkowego ubezpieczenia OC pojazdu na żądanie innych bezpośrednio zaangażowanych uczestników zdarzenia drogowego.
W momencie, gdy w wypadku ktokolwiek ucierpiał tj. są ranni, zabici, kierowca zobowiązany jest do:
Udzielenia pomocy innym poszkodowanym, w razie możliwości z zachowaniem kontroli nad własnym bezpieczeństwem,
Zawiadomienia odpowiednich służb ratunkowych w zależności od potrzeb tj. (policji, straży pożarnej lub pogotowia). W takiej sytuacji można skorzystać z uniwersalnego numeru 112 i połączenie się z Centrum Powiadamiania Ratunkowego. Operator CPR w razie potrzeby poinformuje stosowne jednostki,
Powstrzymania się od działań mających na celu utrudnienie ustalenia przebiegu zdarzenia drogowego,
Zachowanie miejsca zdarzenia, tj. pozostanie w najbliższym otoczeniu wypadku. W przypadku konieczności oddalenia się w celu powiadomienia odpowiednich służb natychmiastowy powrót na miejsce zdarzenia po dokonaniu obowiązku informacyjnego.
Każde zdarzenie drogowe, czy to wypadek, czy kolizja obarczone są ogromny stresem, a nieprzewidywalność sytuacji wpływa na zachowanie jego uczestników. W tak ciężkim momencie warto pamiętać o zachowaniu trzeźwości umysłu, opanowaniu nerwów oraz, przede wszystkim, zadbaniu o własne bezpieczeństwo. W przypadku poważnych wypadków lub tych ze skutkiem śmiertelnym warto rozważyć konsultację prawniczą, lub skontaktować się z odpowiednim przedstawicielem ubezpieczyciela. Takie działanie pomoże w uzyskaniu wsparcia związanego z odszkodowaniem, formalnościami oraz poradą prawną.
Odszkodowanie za zdarzenie drogowe
Zgodnie z polskim prawem, każdy pojazd poruszający się po drogach musi posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej - OC. Ten rodzaj ubezpieczenia chroni zarówno kierowcę jak i innych uczestników ruchu przed konsekwencjami finansowymi w następstwie zdarzenia drogowego. W razie zajścia wypadku lub kolizji drogowej, firma ubezpieczająca sprawcę wypadku wypłaci należne odszkodowanie poszkodowanym.
Wynikiem zdarzeń drogowych mogą być szkody majątkowe oraz niemajątkowe. Odszkodowanie z polisy OC sprawcy wypadku można uzyskać w celu pokrycia między innymi kosztów związanych z:
Uszkodzeniami pojazdu
Jest to najczęściej spotykany rodzaj świadczenia ubezpieczeniowego, o który ubiegają się poszkodowani. Likwidacja szkody może zostać rozwiązana na dwa sposoby. Pierwszą z nich jest metoda kosztorysowa tj. sytuacja, kiedy zakład ubezpieczeniowy ustala kwotę odszkodowania na podstawie opinii rzeczoznawcy. Kolejnym wariantem jest metoda warsztatowa, czyli naprawa samochodu w warsztacie, w którym ubezpieczyciel ma podpisaną umowę.
Holowaniem auta po wypadku
W niektórych przypadkach uszkodzenia wynikające ze zdarzenia drogowego są na tyle poważne, że konieczne jest wezwanie pomocy drogowej. Poszkodowani wypadku nie są zobowiązani do pokrywania kosztów tej usługi, sprawą finansów powinien zająć się ubezpieczyciel. Bardzo często towarzystwa ubezpieczeniowe posiadają umowy z pomocą drogową, która po wypadku odholuje pojazd w bezpieczne miejsce. Jeśli taka umowa nie funkcjonuje, ubezpieczyciel rozliczy się z poszkodowanym na podstawie okazanego rachunku lub faktury za wyświadczoną usługę.
Zwrot kosztów leczenia i rehabilitacji
W sytuacji, kiedy na skutek zdarzenia drogowego kierowca lub pasażerowie zostali ranni, OC sprawcy pokryje również koszty leczenia oraz rehabilitacji. Poszkodowani mają prawo do wyboru punktu medycznego (prywatnego lub publicznego), w którym będą dochodzić do zdrowia.
📚 Warto wiedzieć: Czasami ubezpieczyciel stwierdza, że pojazd nie nadaje się do naprawy lub potencjalna naprawa przewyższy wartość pojazdu w dniu wystąpienia szkody. Mówimy wtedy o tzw. szkodzie całkowitej. W takim wypadku kwota odszkodowania zostaje wyliczona przy użyciu metody dyferencyjnej. Polega ona na odjęciu wartości pozostałości pojazdu, która nie uległa uszkodzeniu od rynkowej wartości auta przed wystąpieniem szkody.
Kiedy jest najwięcej wypadków drogowych?
Według ogólnodostępnego raportu rocznego udostępnionego przez Wydział Opiniodawczo-Analityczny Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji w Polsce w 2022 zostało zgłoszonych ponad 21 tysięcy wypadków drogowych. W ich wyniku prawie 1900 osób poniosło śmierć, rannych zostało przeszło 24 tysiące poszkodowanych.
W zeszłym roku w kraju nad Wisłą najwięcej wypadków odnotowano w miesiącach letnich. W lipcu i sierpniu procentowy udział wypadków w stosunku do ogółu nieznacznie przekroczył 10% (osobno dla każdego z miesięcy). Jednak rekordowym miesiącem okazał się czerwiec ze wskazaniem 11% oznacza to, że ponad 2300 zdarzeń drogowych miało miejsce w pierwszym miesiącu lata. Ta statystyka niesie za sobą również przykre następstwa. Zaledwie przez trzy letnie miesiące w Polsce ponad 560 osób poniosła śmierć oraz prawie 8 tysięcy uczestników ruchu zostało rannych.
Najbardziej felernym dniem 2022 roku pod względem częstotliwości zdarzeń drogowych okazał się piątek z liczbą ponad 3600 wypadków (17% w stosunku do ogółu wszystkich dni tygodnia). Najwięcej wypadków, bo aż ponad 37% miało miejsce w godzinach popołudniowych między 13:00 a 18:00 (prawie 40% wszystkich zdarzeń). Niewątpliwie ma to związek ze znacznym natężeniem ruchu właśnie w tych godzinach.